Newsy

 

2015-09-10

90-lecie znaku firmowego samoc

MijajÄ…ca w poÅ‚owie bieżącego roku 90. rocznica poÅ‚Ä…czenia przedsiÄ™biorstw Laurin&Klement i Å KODA, jest dla marki wyjÄ…tkowo doniosÅ‚ym wydarzeniem. TÄ™ piÄ™knÄ… kartÄ™ historii sprzed wielu dekad doskonale podkreÅ›lajÄ… dzieje znaków firmowych producenta – nie tak oczywiste, jak bylibyÅ›my skÅ‚onni poczÄ…tkowo sÄ…dzić.

ZastÄ…pienie emblematu L&K z rubinowÄ… tarczÄ…, otoczonÄ… laurowym wieÅ„cem przez powszechnie kojarzone logo, wyobrażajÄ…ce skrzydlatÄ… strzaÅ‚Ä™, nie nastÄ…piÅ‚o bowiem w sposób bezpoÅ›redni. EwoluujÄ…cy do dziÅ› znak miaÅ‚ bowiem swe poczÄ…tki przed fuzjÄ… obu przedsiÄ™biorstw i nie byÅ‚ Å›ciÅ›le zwiÄ…zany z dedykowanÄ… produkcji samochodów dywizjÄ… koncernu. Ta, przypomnijmy, zostaÅ‚a powoÅ‚ana jeszcze w 1919 roku i poczÄ…tkowo skupiaÅ‚a siÄ™ na pojazdach licencyjnych, zupeÅ‚nie odlegÅ‚ych od marki Laurin&Klement. Tym samym urodziny obchodzi nie praprzodek wspóÅ‚czesnego znaku o tych samych, graficznych zaÅ‚ożeniach, lecz jeden z tych obecnie bardziej zapomnianych i bodajże najpiÄ™kniejszy. Owalne, emaliowane logo z niebieskim tÅ‚em i stylizowanym napisem ŠKODA pojawiÅ‚o siÄ™ krótko po wchÅ‚oniÄ™ciu firmy L&K przez koncern z Pilzna, znajdujÄ…c zastosowanie aż do sezonu 1934, przynoszÄ…cego ze sobÄ… ekspansjÄ™ caÅ‚kowicie nowej, zunifikowanej gamy modelowej. WspaniaÅ‚y projekt z jednej strony odcinaÅ‚ siÄ™ od technokratycznego wizerunku ogromnego koncernu, kojarzonego z najcięższymi gaÅ‚Ä™ziami przemysÅ‚u, równoczeÅ›nie – motywem laurowych liÅ›ci – skÅ‚adajÄ…c hoÅ‚d Å›wieżo wcielonej w jego struktury marce. Dla dodatkowego podkreÅ›lenia tego zwiÄ…zku, do sezonu 1929 prócz wspomnianego znaku, chÅ‚odnice pojazdów z Mladá Boleslav zdobiÅ‚ stylizowany zgodnie z tradycjÄ… napis Laurin&Klement. Na progu lat 30. napis ostatecznie zniknÄ…Å‚ – lecz wówczas nikt nie miaÅ‚ już cienia wÄ…tpliwoÅ›ci, z dziedzictwem jakiej marki wiąże siÄ™ historia tej prawdziwej, samochodowej filii koncernu ŠKODA.

W okresie poprzedzajÄ…cym rejestracjÄ™ nowych znaków towarowych, koncern ŠKODA Pilzno używaÅ‚ nieskomplikowanych opracowaÅ„ graficznych – liter Š lub ŠZ (akronim sÅ‚ów Škodovy Závody) wpisanych w okrÄ…g.

Jeden z dwóch znaków, zarejestrowanych jako firmowe przez ŠKODA Pilzno w dniu 15.12.1923 roku, a wiÄ™c jeszcze przed poÅ‚Ä…czeniem z firmÄ… L&K (czerwiec 1925). Używany w latach 1924 i 1925, poczÄ…tkowo równolegle z drugim z opracowaÅ„, ostatecznie zostaÅ‚ przez nie wyparty. Z powstaniem obu grafik, zwanych „skrzydlatymi strzaÅ‚ami” zwiÄ…zanych jest kilka legend, doskonale wpisujÄ…cych siÄ™ w piÄ™knÄ… historiÄ™ marki.

Drugi ze znaków, zarejestrowanych przez ŠKODA Pilzno u schyÅ‚ku 1923 roku, to prawdziwa ikona marki. To wÅ‚aÅ›nie ten projekt ewoluuje do dnia dzisiejszego. JedynÄ…, pewnÄ… okolicznoÅ›ciÄ… powstania logo jest konkurs, rozpisany przez zbrojeniowego giganta. Zarówno twórcÄ™, inspiracjÄ™ (gÅ‚owa Indianina, element trawersu mostu etc.) jak i ostatecznego graficznego projektanta otaczajÄ… wyÅ‚Ä…cznie spekulacje.

Na samochody znak trafiÅ‚ u schyÅ‚ku 1925 roku, by w ich zasadniczych miejscach wytrwać do roku 1995, a na częściach takich jak szyby, czy odlewy – do dnia dzisiejszego.

Pierwsze logo przeznaczone wyÅ‚Ä…cznie dla samochodowej dywizji koncernu ŠKODA. Stosowane od schyÅ‚ku 1925 roku, do sezonu 1934 wyÅ‚Ä…cznie w górnej części osÅ‚ony chodnicy. JednoczeÅ›nie stylizowana „skrzydlata strzaÅ‚a” w formie figurki wieÅ„czyÅ‚a zwykle jej korek. RównoczeÅ›nie do roku 1929 na czoÅ‚a chÅ‚odnic trafiaÅ‚ napis Laurin&Klement o historycznym kroju czcionki.

W logo powtórzono motyw laurowych liÅ›ci, siÄ™gajÄ…cy roku 1905. PowtarzajÄ…ce siÄ™ co pewien czas wskazywanie jako autora tego secesyjnego opracowania sÅ‚ynnego Alfonsa Muchy, nie znajduje jednoznacznego potwierdzenia w archiwach. Znak miaÅ‚ jeszcze inny wariant – stosowany sporadycznie i dziÅ› już zupeÅ‚nie zapomniany – pozbawiony motywu liÅ›ci i napisem wkomponowanym w Å‚uk.


dla ŠKODA PR Portal - Tomasz Orlik, Automobilista, wrzesieÅ„ 2015

Źródło: Skoda, informacja Mototarget.pl